Ze prikken straatvuil of doen andere klussen. De dagloners van Stichting Dagloon zijn al twintig jaar overal in Nijmegen te zien. Het geeft hen dagbesteding, eigenwaarde en meer.
Stichting Dagloon werkt al twintig jaar voor en met (ex)dak- en thuislozen. Ze verzamelt klussen waarvoor een vrijwilligersbijdrage betaald wordt. Vervolgens nodigt de stichting dagloners uit om met die klussen aan de slag te gaan. Dagloners zijn voornamelijk dak- en thuislozen of mensen die moeite hebben om werk te vinden of te houden. Voor drie uur werken verdienen de dagloners een vrijwilligersbijdrage van een tientje.
Het team dat Stichting Dagloon draaiende houdt is een kleine, hechte groep. Willem Weijenberg verzorgt de algehele coördinatie en de contacten met organisaties en de gemeente. Trots vertelt hij dat er dagloners zijn die al twintig jaar bij Stichting Dagloon klussen. „Iedereen is welkom. Je hoeft geen indicatie of iets dergelijks te hebben om bij ons mee te mogen doen. We zijn als Stichting zelfstandig. Dat is onze kracht en dat willen we zo houden.” Mei 2025 telt Stichting Dagloon vijfentachtig dagloners. Twaalf dagloners zijn buitenslapers, de anderen slapen bij instellingen zoals het Leger des Heils en IrisZorg, of huren zelf een woning.
Straatvuil
Stichting Dagloon heeft diverse klussen onder haar hoede. Bijvoorbeeld tuinonderhoud, zowel bij individuele bewoners als bij de RIBW en wooncorporaties zoals Talis en Portaal. En incidentele klussen zoals schilderen en verhuizen en parkeerbegeleiding bij Goffertparkconcerten of bij de Kiss & Ride van Down The Rabbit Hole. Maar de hoofdactiviteit is straatvuil prikken voor de DAR. Per dag lopen vijftien dagloners in enkele buitenwijken, elke dag andere wijken. Vijftien dagloners lopen diverse routes in de binnenstad en in de zomermaanden ook op de Waalstranden. Ze halen zwerfvuil weg van de straten en uit struiken langs de kant van de weg of bij andere lastige plekjes. Een dagloner vertelt: “De mensen op straat reageren vaak heel aardig met lovende woorden.”
Voor het prikken van straatvuil moet je wel wat conditie hebben: de routes zijn heel gevarieerd, met veel straten, dus de dagloners moeten een flink stuk lopen. En dat met een zak straatvuil die gaandeweg steeds zwaarder wordt. Er zijn plekken in de stad waar ze hun volle zakken mogen ophangen. Het elektrische karretje van Stichting Dagloon haalt die zakken dezelfde dag nog op. De kar rijdt ook naar de pauzepunten waar de dagloners iets te drinken krijgen. Weijenberg: „Hopelijk komt er in de nabije toekomst een elektrische bus bij. Dit is nodig gezien de nieuwe milieueisen die in en om de stad gelden.”
Behaaglijk
Peter Klaver en Remco van Gemert begeleiden de dagloners bij hun werk. Dat is niet altijd even makkelijk. Van Gemert:„Elke dagloner is anders, met een andere achtergrond en vooral ook met een ander temperament. Ieder vraagt een andere manier van omgang. En er is natuurlijk weleens een dagloner bij wie je je wat minder behaaglijk voelt. Daar moet je mee om kunnen gaan. We willen iedereen zien als mens, niet als probleem.”
Klaver, die oud-politieagent is, legt uit: „We weten als team dat de dagloners het lastig hebben. Ze zijn soms geboren in ongelukkige gezinnen waar ze geen thuis hebben ervaren, soms worden ze belemmerd door psychische omstandigheden die hen overheersen, soms leven ze in intense eenzaamheid. Vaak hebben ze te maken met harde en barre leefomstandigheden, omdat er voor hen niets anders is. Niemand van de dagloners heeft zelf voor zo’n leven gekozen.”
Weijenberg: „Het werken bij Stichting Dagloon levert de dagloners niet alleen een tientje op, maar helpt ook bij het opbouwen van werkdiscipline zoals op tijd komen en samenwerken, naast andere vaardigheden. De dagloners krijgen door het dagelijks werken een beetje meer eigenwaarde. Daarnaast hebben ze contact met anderen, horen ze ergens bij en ervaren ze een luisterend oor.”
Schoenen
Miriam Keijsers heeft een andere taak in het team. Zij begeleidt mensen die even wat moeilijker kunnen lopen of sociaal wat meer aandacht nodig hebben. Afgelopen maand ging ze bijvoorbeeld met een Chinese mevrouw mee naar de huisarts, zowel voor steun als om te tolken. En Keijsers zorgt geregeld voor warme kleren en stevige schoenen voor de straatvuilprikkers en voor dekens en andere spullen die goed van pas komen. Als iemand een tijdje de gevangenis in moet, krijgt hij af en toe bezoek en een kaartje.
Het team van Stichting Dagloon houdt een oogje in het zeil. Ziet een dagloner er beroerd uit, of is iemand al een tijdje niet meer gezien, dan wordt uitgezocht of er wat mis is en hoe er geholpen kan worden. „Het werk is soms lastig,” zegt Klaver, „maar veel mooier dan ik had gedacht. Je ziet mensen na het werk met een iets grotere glimlach vertrekken en daar doe je het voor.”
Uit het blog over burgerzachtheid in Nijmegen: https://burgerzachtheid.