Van buurtfeest tot Vierdaagse, Nijmegen heeft ruim tweehonderd evenementen per jaar. Voor de citymarketeer zijn evenementen goud waard, ze zijn dé manier om de stad in de schijnwerpers te zetten. De gemeente zet een verrassend breed repertoire in om evenementen te stimuleren.
Pim Coenen en Tom van der Ven zijn adviseurs evenementen bij de gemeente. Zij werken samen met organisatoren van evenementen, collega’s bij vergunningverlening, cultuur, sport, en financiën en met veiligheidsdiensten. „Wij willen nog meer focus aanbrengen in het aanbod. De stad kan niet overal van zijn”, vertelt Van der Ven.
Nijmegen concurreert met andere steden, vooral bij evenementen die jaarlijks een andere speelstad kiezen zoals The Passion en Het Glazen Huis. Onderscheidende evenementen binden aan de stad is cruciaal voor de citymarketing. Ze helpen het product Nijmegen te verkopen. Dat product is ‘Oudste & Bruisende stad en Health & High Tech’, zo staat in de Uitvoeringsagenda Citymarketing 2030. Gedetailleerd beschrijft dit document de doelgroepen die de stad moet aantrekken, van de ‘Actieve 55-plusser met een interesse in cultuur, historie en natuur’ tot de ‘Health- en Hightechtalent en kenniswerkers’. Ook is te lezen dat de citymarketing grootser en meeslepender moet. Van der Ven: „We mogen veel trotser zijn op onze evenementen. Sail Amsterdam is een groot evenement, maar dat is eens in de vijf jaar. In Nijmegen doen we zo’n groot evenement élk jaar.” Van der Ven wil nog wel het aanbod in de wintermaanden uitbreiden: „Eindhoven heeft lichtkunstfestival Glow, wij kunnen er in de winter nog wat bij hebben.”
Subsidie
De gemeente subsidieert sommige evenementen zoals Go Short, de Vierdaagse en Drift NYMA. Ook draagt de gemeente bij aan de website intonijmegen.com en geeft zij dit jaar 75.000 euro subsidie aan evenementen die verduurzamen. Coenen vertelt dat de gemeente jaarlijks een aantal evenementen onderzoekt. De leeftijd en het opleidingsniveau van bezoekers, hoeveel geld bezoekers uitgeven en waar ze vandaan komen, het wordt allemaal onderzocht. „De resultaten gebruiken we om ons beleid te evalueren en om te onderbouwen dat we sommige evenementen financieel steunen”, legt Coenen uit.
Met vier organisaties heeft de gemeente een convenant: Mojo, Vierdaagsefeesten, Vierdaagsemarsen en Zevenheuvelenloop, met afspraken over gezamenlijke citymarketing en verduurzaming. Dit helpt om deze evenementen jaarlijks in Nijmegen te houden. Want de Red Hot Chili Peppers moeten natuurlijk op de Goffert staan en niet in Den Haag. Volgens wethouder John Brom (Stadspartij Nijmegen) geven evenementen een flinke impuls aan de lokale economie: „Zo wordt bij een Goffertconcert meer dan een miljoen besteed in de stad aan de horeca en retail.”
Bron: vergunningenadministratie gemeente Nijmegen (grafiek is exclusief gemiddeld 160 kleine evenementen per jaar).
Risicoprofiel
Naast citymarketeer en subsidieverstrekker is de gemeente ook vergunningverlener en handhaver. Voor de 28 evenementenlocaties bestaan regels over het aantal evenementen per jaar, bezoekersaantallen en geluidsnormen. Elk evenement krijgt een risicoprofiel, dat afhangt van het aantal bezoekers en de doelgroep. „Matrixx at the Park heeft nu eenmaal een hoger risicoprofiel dan het Gebroeders Van Lymborchfestival”, zegt Coenen. De gemeente wijst bijna nooit een vergunningaanvraag af. „Als we dat moeten doen, dan is er in het voortraject iets misgegaan”, voegt Coenen toe.
Klachten
Het is moeilijk te meten hoeveel inwoners klagen over overlast. Volgens Van der Ven komen klachten binnen op meerdere plekken. Bij de organisator, de gemeente, de burgemeester en de politie. Bij het concert van Rammstein kreeg de gemeente tien klachten. Zeb Bergsma, voormalig eventmanager bij Libéma, bemande de klachtenlijn bij evenementen in Den Bosch en Eindhoven. „Een groot concert in de buitenlucht levert altijd wel klachten op. Bij een ongunstige windrichting schieten de aantallen omhoog. Veertig klachten is dan niet vreemd”, aldus Bergsma.
Er is nooit een maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA) gemaakt van evenementen in Nijmegen. Een MKBA kwantificeert maatschappelijke voor- en nadelen en weegt deze tegen elkaar af. Voordelen zijn het plezier van bezoekers, horeca-inkomsten, werkgelegenheid en vestigingsklimaat. Nadelen zijn verkeersoverlast, afval, geluidoverlast en CO2-uitstoot. Menno de Pater, senior adviseur bij Decisio, voert MKBA’s uit waaronder die voor een nieuw muziekcentrum in Groningen. De Pater: „Dat er in Nijmegen geen grote roep is naar een MKBA voor evenementen, betekent dat het geen hot issue is. Bewoners in het centrum en de Goffert ondervinden ongetwijfeld overlast, maar ik denk dat het plezier van evenementen groter is dan de overlast. Zolang de bijdrage van de gemeente beperkt is, verwacht ik een positieve MKBA.”
In 2016 deed de onafhankelijke Rekenkamer een vooronderzoek naar de budgettaire houdbaarheid van evenementen in Nijmegen (budgettaire houdbaarheid wil zeggen: heeft de gemeente genoeg geld voor haar evenementenbeleid?). De gemeente liet de Rekenkamer weten dat het niet doenlijk is om de precieze kosten en baten van evenementen te berekenen. De kosten en baten zijn verspreid over meerdere organisatieonderdelen en programma’s. De gemeente ziet de gemeentelijke bijdragen vooral als een investering in de stad, waarbij de gemeente (financieel) faciliteert en de baten neerdalen in de stad. Vanuit dat oogpunt noemt de gemeente een budgettair neutraal evenementenbeleid niet wenselijk. Op basis van het vooronderzoek besloot de Rekenkamer geen verder onderzoek te doen.