Collega-fotografen zien hem als de oervader van de Nijmeegse fotografie. Meer dan vijftig jaar lang fotografeerde Jan van Teeffelen alles wat hij zag en tegenkwam in Nijmegen. Zijn archief, dat geschat is op meer dan tweehonderdduizend foto’s, komt nu online.
„Jan van Teeffelen was de ultieme straatfotograaf”, typeert fotograaf Henk Braam hem. „Een flamboyante man, altijd met een dasje om, een opvallende broche en standaard met een sigaret in zijn mond. Van Teeffelen was overal bij en fotografeerde van alles. Dat varieerde van de Vierdaagse, tot in cafés, het studentenleven, mensen op straat, feesten, Nijmeegse politici, kunstenaars en nog veel meer.”
Van Teeffelen maakte veel foto’s voor de Radboud Universiteit en het aanverwante ziekenhuis, maar was vooral dag en nacht op straat te vinden. Hij had een sterke drang om overal bij te zijn en alles vast te leggen. Onafscheidelijk van zijn camera, de beroemde Leica, fotografeerde hij met een 35 mm-lens, zonder een aparte zoomlens te gebruiken. Hij stapte gewoon naar voren als hij zijn onderwerp dichter in beeld wilde brengen. In ruim vijftig jaar jaar bouwde hij een uniek beeldarchief van de Nijmeegse geschiedenis op.
Het archief van Van Teeffelen bestaat uit duizenden filmrolletjes, die in bezit zijn van de Stichting Jan van Teeffelen. Na het overlijden van Van Teeffelen in 2011 begon zijn zoon, Marc van Teeffelen, met het digitaliseren. Hij kwam tot 91.568 foto’s, nog niet de helft van het totale aantal, voordat hij zelf overleed dit jaar. De stichting vroeg aan Braam het archiefbeheer over te nemen. Hij begon meteen met het doorspitten van al het materiaal en de foto’s publiekelijk beschikbaar te maken via Facebook.
„Ik voelde me schatplichtig aan Van Teeffelen en ook aan zijn zoon”, zegt Braam. „Jan was zo’n gedreven fotograaf, dat ik graag die taak op me neem. Ik realiseerde me het enorme belang van het fotoarchief.” Braam, inmiddels lid van de stichting, heeft plannen voor een expositie in de Stevenskerk, een fotoboek, en startte een Facebookpagina waarop inmiddels al veel foto’s te zien zijn. „Het is ongelooflijk hoe vaak die pagina in korte tijd al bezocht is”, aldus Braam. „Honderden mensen hebben al op de foto’s gereageerd sinds de start in mei van dit jaar. Mensen zien de foto’s, herkennen zichzelf of een oud-collega, vriend of oom en dan komen de bijzondere verhalen. Het is werkelijk een schatkamer van beelden van Nijmegen.”
De foto’s bij dit artikel zijn een kleine dwarsdoorsnede van het fotowerk in het archief van Van Teeffelen. Op de Facebookpagina van Stichting Jan van Teeffelen publiceert Braam dagelijks nieuwe foto’s.