Vrouwenbewegingen zijn terug van weggeweest. Nijmegen telt er nu drie: Catcalls of Nimma, Dolle Nimma en FLINTA*. Zij vinden dat er nog veel moet gebeuren op het gebied van veiligheid en gelijkwaardigheid. Op vrijdagavond 27 juni organiseren zij de Heksennacht tegen straatintimidatie, die openstaat voor iedereen.
„Dolle Nimma is opgericht op Internationale Vrouwendag, 8 maart jongstleden”, zegt Conny Liebregts, communicatiestrateeg bij Dolle Nimma. „Sindsdien hebben we 226 leden verzameld in een Signalgroep. “We willen iedereen betrekken, ook mensen die minder activistisch zijn. Bijvoorbeeld een alleenstaande moeder met kinderen die geen tijd heeft voor activisme. Daarom gaan we ook naar buurthuizen om leden te vinden”, vult Sophie Voets aan, werkgroep coördinator bij Dolle Nimma. „Hoogopgeleide mensen melden zich over het algemeen sneller aan, maar dat is zeker niet de groep die er het meest belang bij heeft”, concludeert Liebregts.
Catcalls of Nimma bestaat al vijf jaar. Oprichtster Judith Holzmann wilde straatintimidatie zichtbaar maken: „Ik heb een Instagramaccount en nodig Nijmegenaren uit om met mij te delen wat hen is nageroepen op straat. Vervolgens ga ik naar de plek waar het is gebeurd en krijt ik de tekst op de stoep. Hiervan maak ik foto’s die ik op Instagram deel.”. Haar Instagrampagina heeft 3.300 volgers. Driekwart is tussen 18 en 34 jaar. 80 procent is vrouw, 20 procent is man. „Ik wil een nog breder publiek proberen te bereiken”, zegt Holzmann.
Ook FLINTA* is ontstaan op Internationale Vrouwendag, 8 maart jongstleden. De organisatie bestaat uit Tanja van Ommen en José Renkens uit de Vrouwenschool. FLINTA* staat voor Female/Feminist, Lesbian, Intersex, Non-binary, Trans en Agender. Het sterretje staat voor iedereen die de groep een warm hart toedraagt. „Het initiatief ontstond eigenlijk spontaan”, zegt Renkens. „Ik wilde met Internationale Vrouwendag een evenement organiseren met inhoud, met workshops, kunst, hapjes en een expo. Toen merkten we dat er veel behoefte is aan verbinding, en om opnieuw aandacht te besteden aan rechten van vrouwen en queer mensen.”
Straatintimidatie
Begin deze maand deed EenVandaag een onderzoek naar straatintimidatie. Daaruit bleek dat driekwart van de geënqueteerde jonge vrouwen in Nederland het afgelopen jaar seksueel geïntimideerd is in het openbaar. Ruim de helft voelt zich ‘s avonds niet veilig op straat, en ‘s nachts zelfs bijna twee derde. Straatintimidatie is sinds een jaar strafbaar, maar slechts 4 procent van de vrouwen zegt aangifte te hebben gedaan. De voornaamste reden dat
vrouwen dit vaak niet doen, is dat ze denken dat het vergrijp niet erg genoeg is.
„Ik ben heel blij dat straatintimidatie nu strafbaar is. Ook al is de uitvoering wellicht lastig, door deze wet geeft de politiek het signaal af dat straatintimidatie niet oké is. Ik hoop dat het daardoor minder vaak wordt gebagatelliseerd”, zegt Holzmann. „Hoe meer genderverwarrend je eruitziet, hoe meer verzet er komt. Er groeit intolerantie, wat soms leidt tot uitschelden, naroepen of geweld. Maar wie doen we kwaad”, zegt Van Ommen. „De straat is van ons allemaal”, zegt Liebregts. „Ook mensen met een beperking mogen op straat niet gediscrimineerd worden. Mannen mogen hun emoties tonen. Iedereen, met elke etniciteit, zou zich veilig moeten voelen. Daarom is bij ons iedereen welkom. Wij willen discriminatie vanuit een breed perspectief aanpakken. Het gaat ook over de toekenning van woningen, armoede en de toegang tot zorg. Belangrijk hierbij is dat we alles in begrijpelijke taal zetten om een grotere groep te bereiken. Zelfbeschikkingsrecht is bijvoorbeeld een woord dat niet tot de verbeelding spreekt. Maar als je het hebt over nagefloten worden op straat, dan herkent iedereen dat.”
Gelijkwaardigheid
„Activisme is terug van weggeweest. Maar de thema’s zijn niet veranderd ten opzichte van de jaren zeventig. De Dolle Mina’s stonden voor gelijkwaardigheid en zelfbeschikking. Er is nog steeds geen gelijkwaardigheid. Zo wordt er bijvoorbeeld gemiddeld een op de acht dagen een vrouw vermoord door een (ex-) partner in Nederland”, zegt Renkens. „Kijk ook eens naar de spreektijd in films. Mannen zijn veel vaker aan het woord dan vrouwen. Van jongs af aan krijgen kinderen dit mee. We vinden dit collectief normaal, omdat we het zo gewend zijn. Dat geldt ook voor vrouwen”, voegt Van Ommen toe.
„Ik denk dat de gelijkwaardigheid weer achteruitgaat. Mensen zijn bang, er gebeurt veel op het gebied van oorlog en klimaat. Een kat in het nauw maakt rare sprongen. Mensen willen vastgrijpen aan iets en romantiseren daarbij het verleden”, vindt Liebregts. „Mensen gaan in angst ook snel over op het creëren van een boeman. Een wij-zijrelatie waardoor we als gemeenschap polariseren. Daarom is het extra belangrijk dat wij elkaar blijven vinden”, zegt Voets. „De politiek en influencers maken gebruik van deze angst en polarisatie, waardoor het wordt versterkt”, zegt Liebregts. „Hoe de trend precies loopt, weten we niet. Vroeger werd er nooit gerapporteerd, wat de trend onduidelijker maakt. Doordat ongelijkwaardigheid nu zichtbaarder is, ontstaat er ook meer debat”, legt Holzmann uit.
„Wat wel anders is dan vroeger, is het vrouwbeeld. Er zijn nu meerdere, kleine groepen. Daarom hebben wij als overkoepelende organisatie ook voor FLINTA* gekozen. Wij willen iedereen erbij betrekken”, zegt Van Ommen.
Verandering
„De belangrijkste stap naar verandering is bewustwording”, zegt Voets. „Daarnaast moeten we de politiek aanspreken, onderzoek doen en samenwerken. Vooral met liefde, en soms op ferme toon”, vult Liebregts aan. „Het is belangrijk dat we in gesprek gaan met elkaar, in plaats van alleen naar de cijfers kijken. Het gaat over mensen, ervaringen. Het raakt mensen. Omstanderinterventie is hierbij heel belangrijk. Als je ziet dat er iets vervelends gebeurt, kom dan in actie. Zo zorg je ervoor dat deze persoon niet het gevoel heeft er alleen voor te staan. Hierin kunnen we als samenleving nog groeien. Help elkaar”, pleit Holzmann.
„Zoek elkaar ook op, met zijn allen staan we sterk. Niet alleen meisjes en vrouwen, maar ook mensen met een beperking, alle etniciteiten, seksualiteiten en gender expressies. Laten we samen breed zichtbaar zijn en onszelf en onze kracht vieren. Er zijn al veel mensen die rolmodel kunnen zijn”, zegt Van Ommen. „Samen sta je veel sterker en het is belangrijk je stem te laten horen, want wie zwijgt stemt toe, en dat doen we zeker niet”, vult Renkens aan.
Heksennacht
Met de komende Heksennacht zetten de drie organisaties de eerste stap in het samenwerken. Recent is de mars al twee keer georganiseerd door Holzmann, maar ditmaal doen ze het samen. „We willen een zo breed mogelijk publiek aantrekken. Iedereen maakt het mee en is welkom. „Natuurlijk is het belangrijk wie wij als organisaties zijn. Maar het mag deze actie niet overstijgen. De kern van de actie is straatintimidatie. En wij verwelkomen iedereen die ons een warm hart toedraagt”, zegt Liebregts.
Meer informatie over de Heksennacht staat hier: https://www.nijmeegseheksennacht.nl/