Mensen in het Zwart protesteren vreedzaam tegen zesenzeventig jaar verdrijving, landbezetting, onderdrukking en moord in Palestina. Het gaat hen om het bestaansrecht van het Palestijnse volk. De maandelijkse wake op het Koningsplein trekt steeds meer belangstellenden.
De maandelijkse wake voor Palestina op het Koningsplein wordt Mensen in het Zwart genoemd. Ook in andere plaatsen in Nederland, en in België en Italië, worden wakes gehouden, onder de naam Vrouwen in het Zwart. Cor Hulsen: „Wij wilden de mannen niet uitsluiten”.
Cor Hulsen en Amal Karam maken deel uit van de vaste kern van acht personen. Karam: „We demonsteren vreedzaam voor het bestaansrecht van het Palestijnse volk en tegen zesenzeventig jaar verdrijving, landbezetting, onderdrukking en moord. We praten rustig en respectvol met omstanders. Dat is de afspraak. De reacties zijn grotendeels positief en sympathiek. We praten ook over Hamas.” Hulsen: „We delen een papier uit met de historie. Veel mensen kennen die niet. Het lijkt vaak of het allemaal op 7 oktober begon met de aanval van Hamas, maar het conflict ontstond veel eerder.”
Mes
Karam: „Bij de wake op 28 september hadden we een gesprek met een Israëlische vrouw die een open gesprek zocht met iemand ‘van de andere kant’. Zij verliet Israël vier jaar geleden vanwege de onaangename sfeer.“
Hulsen bezocht Israël samen met zijn vrouw. „In Israël zie je overal zwaarbewapende militairen. Bij ons laatste bezoek stonden we te praten met een Palestijn, een man die niets bijzonders deed. Ineens stonden er vijf soldaten om hem heen, die riepen dat hij een terrorist is: ‘Waar is je mes?’ Ze werkten hem tegen een muur met een geweer in zijn nek. Hij had geen mes. Palestijnen worden behandeld als tweederangsburgers. Ze hebben geen enkel recht.” Karam: „Er zijn hun veel civiele rechten ontnomen. Er is sprake van een apartheidsregiem.”
Karam: „Voor mij is het een kwestie van het recht op bestaan. Het gaat over verdrijving van mijn volk en het overnemen van mijn land. Gaza is de grootste openluchtgevangenis van de wereld, een postzegel waar 2,3 miljoen mensen geen kant op kunnen. Vaak zijn ze al eerder uit andere gebieden verdreven. Het grote plan is het elimineren van het Palestijnse volk. Israël zégt het zelf gewoon, premier Netanyahu noemt de Palestijnen ‘beesten’. Israël weet dat het steun krijgt van westerse wapens. De vele resoluties van de VN en pogingen tot gesprekken en oplossingen heeft Israël naast zich neergelegd.“
Verzet
„Als mensen boos zijn, hebben ze het recht om boos te zijn. Verzet tegen onderdrukking en bezetting is legitiem, ook gewapend verzet, als praten niet helpt”, zegt Karam. „Maar er wordt met twee maten gemeten. Israël mag zich ‘verdedigen’, Palestina niet. Oekraïens gewapend verzet krijgt steun, Palestijns verzet niet. In de VN hebben 143 landen de staat Palestina erkend. In de EU alleen Noorwegen, Ierland en Spanje. Nederland zegt officieel voor de tweestaten oplossing te zijn, maar erkent Palestina niet.”
Hulsen: „In 2005 waren de laatste verkiezingen in Gaza door Hamas overtuigend gewonnen. De VS en EU riepen Hamas onmiddellijk uit tot terreurorganisatie. De doelstellingen van Hamas gaan al lang niet meer over het verdrijven van Israël, maar over het recht op een eigen staat: ‘Het gaat niet om godsdienst, wij accepteren Israël, mits Israël ons accepteert en wij een eigen staat kunnen vestigen.’ Voor de bevolking van Gaza is Hamas vaak de enige die nog wat voor hen kan doen. Hamas houdt bovendien de weinige voorzieningen op gang.
De uitspraak van 20 juli 2024 van het Internationaal Gerechtshof laat geen twijfel bestaan: ‘Israël maakt zich schuldig aan genocide, raciale segregatie, apartheid en de verboden annexatie van Palestijns land. De bezetting van Palestijns gebied moet onmiddellijk worden beëindigd.’”
Polarisatie
Karam: „De media en politici zijn niet objectief. De Israëlische kant krijgt alle aandacht. Amsterdam heeft een sterke pro-Israëlische beweging.” Een Ander Joods Geluid is een van de organisaties die dit patroon probeert te doorbreken: Niet in onze naam. Het door ex-premier Van Agt opgerichte The Rights Forum, dat zich baseert op goed onderzoek, krijgt veel beledigingen te slikken. VVD-fractieleider Dilan Yeşilgöz noemde de demonstraties op 7 oktober 2024 publiekelijk antisemitisme. PVV-leider Geert Wilders noemde het tuig. De beschuldiging van antisemitisme is hardnekkig en creëert polarisatie. Pro-Palestinademonstranten worden ermee geconfronteerd. Maar voor hen is opkomen voor mensenrechten universeel. „Het gaat niet om godsdienst, maar om de misdaden van een regiem.”
Hulsen: „Wat kun je als burger nog meer doen dan aandacht vragen? We praten, maar schrijven ook brieven naar bewindslieden, ook naar premier Schoof, over de uitspraken van het Internationaal Gerechtshof. Wat doet de regering daarmee? Israël moet stoppen met de bezetting en de genocide. De leden van de VN hebben een verplichting: verbreek de contacten met Israël, stop met investeringen, start een boycot. Ook consumentenboycots helpen. We zien hier nog steeds dadels uit Israël. Die komen van gestolen Palestijns land.”
De Palestijnse betrokkenheid in Nijmegen verbreedt zich. Nijmegen for Palestine is een nieuw collectief dat Palestijnen uit Nijmegen, studenten en anderen die de Palestijnse zaak steunen, bijeenbrengt.
Is er nog hoop? Karam aarzelt: „Ik geloof heilig in het bestaan, in vrijheid.”
De wake is elke laatste zaterdag van de maand van 14.00 tot 16.00 uur op het Koningsplein.
Eerste kader
Geschiedenis van het Palestina-Israëlconflict
Een deel van het Palestijnse gebied werd door de Britse kolonisator en de VN weggegeven als veilige plek voor de Joden. Het verdelingsplan dat de VN in 1947 maakte luidde: ‘Een staat voor Joden op zesenvijftig procent van het gebied, een staat voor de Palestijnen, en Jerusalem onder internationaal gezag’. Al eerder was geformuleerd door de Britten: ‘Een tehuis voor het Joodse volk…met inachtneming van de burgerlijke en religieuze rechten van plaatselijke niet-Joodse gemeenschappen.’ De staat Israël werd gesticht in mei 1948. Tijdens de bloedige Nakba (catastrofe), in 1945 en 1946 door de zionistische terreurorganisaties Irgun, Stern en Hagana en in 1948 voortgezet door het leger, werden 13.000 mensen vermoord, 750.000 mensen verdreven naar de buurlanden en 530 Palestijnse dorpen vernietigd. De VN eiste de mogelijkheid van terugkeer voor de Palestijnse bevolking. Israël negeerde dit. Conflicten en oorlogen volgden. De staat Israël heeft op dit moment bijna het hele land onder controle.
Blokkade
De Palestijnse Gazastrook werd in 2005 met hoge hekken hermetisch afgesloten. De Westelijke Jordaanoever kent nu ruim 700.000 illegale bezetters, Joodse kolonisten, met steun van het Israëlische leger. Er heerst een schrikbewind.
Direct na de aanval van Hamas, waarbij 1200 Israëlische burgers werden gedood en 250 mensen gegijzeld, begon Israël een vernietigende oorlog en massaslachting in Gaza en legde het gebied een volledige blokkade op, waarmee het de inwoners volledig afsloot van essentiële voorzieningen. Inmiddels is het dodental in Gaza opgelopen tot 42.000. Volgens schattingen ligt het werkelijke dodental veel hoger. Honger en ziektes eisen hun tol. In Gaza zijn het laatste jaar meer dan 123 (178?) Palestijnse journalisten vermoord. Volgens Free Press Unlimited zijn ze een bewust doelwit. Het maakt berichtgeving uit Gaza steeds moeilijker.
Tweede kader
Amal Karam, stadsdichter van Nijmegen met Palestijnse achtergrond
Karam: „Mijn ouders zijn in 1948 uit het dorp Tantura in Palestina verdreven tijdens de
Nakba (catastrofe). We kwamen in Libanon terecht in een groot vluchtelingenkamp. Mijn
oma bewaarde de sleutel van ons huis, dat ze netjes opgeruimd had achtergelaten. Voedsel
en kleren bleven achter. Ze dacht binnen enkele dagen terug te kunnen keren. Dat bleef tot
haar dood haar grote droom. Ook voor mijn ouders, die enkele jaren geleden overleden.’
Tijdens de Nakba werd een grote etnische zuivering uitgevoerd door zionistisch-Joodse
terreurbewegingen.VN resoluties over ‘recht op terugkeer’ werden genegeerd.”
Amal Karam groeide op in Libanon. Ze slaagde erin Engelse literatuur te studeren in Syrië.
Daar werkte ze als journaliste, schreef verhalen en gedichten en was politiek actief. Ze kende
de Palestijnse gemeenschap en werd een aanspreekpunt voor bezoekers die zich in de
Palestijnse kwestie verdiepten. Ze werd vervolgd en werd gedwongen het land te verlaten.
Eind 1996 kwam ze als vluchteling naar Nederland.
In 2017 werd ze gekozen als zevende stadsdichter van Nijmegen. Ze zet zich in voor de
erkenning van de rechten van het Palestijnse volk.
Een gedicht van haar:
A…ziel…zoeker aan de Waal
Ik heb geen asiel gezocht
Maar ben alleen aan de Waal aangewaaid
Door een koude giftige wind
Door een grens
Tussen goed en kwaad
Klein en groot
Arm en rijk
Dom en dom