Na Park Brakkenstein moet in het Goffertpark twaalfhonderd vierkante meter natuur het veld ruimen, omdat de gemeente kiest voor het terugbrengen van ‘architectonisch erfgoed’. Wijkbewoners protesteren: „De gemeente kiest niet voor rust en groen, maar voor vertier en voor het verleden, voor ‘historische allure’.”
In het voorjaar van 2023 ontstond onrust over het gemeenteplan om in Park Brakkenstein tweehonderddrie oude bomen te rooien, plus een aantal kleine bomen en struikgewas. Het ging om aanpassing aan een landschapsstijl van enkele eeuwen geleden, een negentiende-eeuwse structuur met rechte lindelanen, volgens de gemeente behorend bij het Brakkensteinse landgoed. Het park zou een ‘monumentale uitstraling’ moeten krijgen.
Monumentaal
De buurt, de Hortus, IVN en oppositiepartijen verzetten zich tegen het plan en tegen het omhakken van de indrukwekkende beukenlanen en oude gezonde eiken. „Er worden monumentale eiken gekapt van meer dan een meter doorsnee”, zei Eline Lauret van de Partij voor de Dieren (PvdD) destijds. „Eiken kunnen meer dan vierhonderd soorten dieren bevatten en dragen bij aan de biodiversiteit.”
Anda Schippers, bewoonster van Brakkenstein, startte een petitie die ruim vierduizend keer ondertekend werd en er werden officiële bezwaarschriften ingediend. De gemeente trok het kappen in de Hortus terug en verminderde het aantal te kappen bomen in de rest van Park Brakkenstein. Maar het oorspronkelijke plan hield stand. De gemeente is nu begonnen met het gefaseerd kappen van drieënvijftig bomen. De kaalslag ziet er treurig uit. „De nieuw te planten lindebomen zullen nog jaren nodig hebben om volwassen te worden”, waarschuwde Lauret eerder.
Het Goffertpark
Er lijkt nu een ander park aan de beurt te komen, de Goffert. Ook hier is de bevolking ongerust. Ook hier gaat het niet om de natuur of om bescherming van rust en groen voor de stadsbewoners, maar om ‘herstel van architectonisch erfgoed’. Er zou een theeschenkerij moeten komen, die qua architectuur herinnert aan de Theeschenkerij uit de jaren dertig, die failliet ging. Het pand raakte in verval en werd in de jaren zeventig afgebroken. De gemeente Nijmegen werkt nu samen met de ‘Stichting Theeschenkerij de Goffert’, die een nieuwe theeschenkerij wil laten bouwen. Maar in het plan gaat het om een groter gebouw met een verhard terras, op een andere plek dan de oorspronkelijke, waarvoor twaalfhonderd vierkante meter van het park afgenomen moet worden. De naam ‘Theeschenkerij’ wordt gehandhaafd, maar het betreft een ander soort horeca: een café-restaurant waarin ook feesten gegeven kunnen worden met een vergunning tot 23.00 uur en iedere dag open. Het zou tachtig bezoekers kunnen ontvangen, plus tweehonderd op de terrassen. De gemeente wijst een overeenkomst voor veertig jaar erfpacht toe aan de stichting.
Omwonenden vragen zich af waarom zij de afgelopen jaren niet benaderd zijn om te participeren in de plannen. Met een BOPA-vergunning mag je afwijken van een bestaand omgevingsplan, maar er is de verplichting om de buurt te laten participeren.
Een initiatiefgroep uit de buurt heeft inmiddels een petitie met bezwaren aangeboden aan de gemeente, met ruim zevenhonderd handtekeningen. Ook hebben wijkbewoners ingesproken in de gemeenteraad en er zijn bezwaarschriften ingediend. Uit een bezwaarschrift: ‘Het gebied waar het erfpachtbesluit betrekking op heeft, bevindt zich binnen de grenzen van het aangewezen en beschermde gemeentelijk monument ‘Stadspark De Goffert‘.
Rustmomenten
Daniëlle Oosterbaan en Dick van Weering wonen naast het park. Zij horen bij de initiatiefnemers van de petitie en de inspreeksessie. Zij zien het al aankomen: lawaai van feestgangers, extra auto’s waar geen parkeerplaatsen voor zijn voorzien, en verlies van twaalfhonderd vierkante meter park. Oosterbaan: „Er is al een enorme druk op het park, een aantal festivals per jaar en verder het circus, introductieweken van de universiteit, Koningsdag met rommelmarkt, drieëntwintig optredens in het openluchttheater, de Avondvierdaagse en overige evenementen. En in het stadion minimaal zeventien voetbalwedstrijden per jaar. Dit zijn honderdduizenden extra bezoekers per jaar. Als dit café-restaurant er nog bij komt is het met de rust helemaal gedaan.” Het park is van 1939, toen Nijmegen 87.000 inwoners had. Nu zijn dat er ruim 178.000. Van Weering: „Het groen en de rust voor stadsbewoners, voor wie het destijds bedoeld was, hebben we al lang niet meer.” Oosterbaan: „Iedereen heeft rust en stille momenten nodig om op te laden. Daar is een stadspark voor bedoeld.”
Buurtsoep
In het plan besteedt de stichting het beheer van de theeschenkerij uit aan een commerciële uitbater. De stichting ziet het als een ideëel project: ‘Een aantrekkelijke horecavoorziening met een maatschappelijke functie voor parkbezoekers en buurtbewoners.’ Er zou uit een speciaal fonds €80.000,- beschikbaar zijn voor de invulling van het maatschappelijke belang.
Oosterbaan: „Dit is niet waar wij als buurt iets aan hebben. We hebben behoefte aan kleinschalige dingen waar je elkaar tegenkomt. Zoals het initiatief voor buurtsoep in de kinderboerderij. Een klein theehuis, zoals de buurt enkele jaren geleden voorstelde, zou ook kunnen. Maar deze grootschaligheid heeft niets te maken met belangen van de buurt en de rustzoekers in het park. Er zijn andere horecagelegenheden in de buurt, plus de Goffertboerderij met een café-restaurant, een terras en vergader- en feestzalen voor in totaal vierhonderdvijftig personen.”
De stadsparken zijn geliefd bij de Nijmegenaren, vanwege de indrukwekkende beukenlanen, beschaduwde plekjes en paden met natuurlijke begroeiing, waar vogels en eekhoorns zich verstoppen. In de zomer zitten de Nijmegenaren op het gras of op een bankje. Goed onderhoud en minder schade door zware voertuigen bij festivals is wel een wens voor het Goffertpark, volgens Van Weering en Oosterbaan: „Maar de gemeente kiest niet voor onderhoud en versterking van de bestaande natuur, maar voor vertier en ambitieuze projecten met ‘historische allure’.”