Dakloosheid blijft ook in Nijmegen onverminderd een groot probleem. Door uitbreiding van het gebruik van de Housing Firstmethode probeert de gemeente dak- en thuisloze mensen rust en ruimte te geven om hun leven weer op te bouwen.
Op 18 december riep de gemeenteraad, op initiatief van GroenLinksraadslid Sander van der Goes, op tot uitbreiding van het Housing First programma voor dak- en thuisloze mensen. Uit onderzoek zou blijken dat de Housing Firstmethode waarbij dakloze mensen eerst een woonplek krijgen en daarna zorg, betere resultaten behaalt. in 2025 moet het aantal Housing Firsttrajecten verhoogd worden van twaalf naar achttien. Dat is hard nodig zegt Van der Goes: „Door landelijk beleid zijn er veel sociale huurwoningen verkocht. Het is heel duur voor gemeenten om sociaal bij te bouwen. We hebben veel instroom van mensen die zorg nodig hebben van de geestelijke gezondheidszorg (ggz) of de Wet langdurige zorg (Wlz). Ze hebben langdurig onderdak en zorg nodig, maar de landelijke overheid is veel van de hulpgevende instanties aan het sluiten. De wachttijden lopen alleen maar op. Als gemeente moeten we op zoek naar manieren om deze doelgroep verder te helpen.”
Ziek
Van der Goes ziet Housing First als een van de manieren om iets te doen aan dit probleem.
„Housing First is een vorm van daklozenhulp waarbij je begint met een huis. We zien dat de zorg voor veel mensen die dakloos zijn niet aanslaat, doordat er geen veilige plek is waarvandaan ze die kunnen krijgen. Een huis is een basisbehoefte. Bij Housing First krijgt iemand een huis van een woningcorporatie met daarbij zo’n twee jaar zorg. Zo kunnen ze werken aan zelfstandigheid. Ik werd onlangs aangesproken op straat door een dakloze man die mij vroeg of ik wat geld had voor de nachtopvang. We raakten in gesprek en hij vertelde dat hij dakloos werd toen hij scheidde van zijn vrouw. Doordat hij geen woonplek meer had en geen vastigheid raakte hij zijn baan kwijt en maakte hij schulden. Je ziet vaak dat dakloze mensen aan het begin nog geen fysieke of mentale problemen hebben, maar die ontwikkelen nadat ze een tijd op straat leven. Van dakloos zijn word je ziek. Daarom is het zo belangrijk om mensen een huis aan te bieden en niet alleen te focussen op zorg. Je biedt ze een rustige plek om zich te bezinnen en aan zichzelf te werken. Zo help je mensen echt verder om zelfstandig te worden.”
Urinecontrole
Van der Goes’ pleidooi komt overeen met het verhaal van Jeffrey. Jeffrey is nu woonachtig in de wijk Zwanenveld. Hij was dakloos, maar heeft al bijna twee jaar een eigen woning via het Housing Firsttraject. Hij heeft een baan in de wegenbouw en is (bijna) volledig zelfstandig. Hij vertelt hoe hij dakloos raakte en hoe Housing First hem geholpen heeft om zijn leven weer op te bouwen:
„Toen mijn relatie uitging moest ik het huis uit en ben ik op straat beland. Daar heb ik acht weken gezeten. Je ziet de gekste dingen gebeuren op straat. Daarna kreeg ik een plek bij de daklozenopvang van IrisZorg. Na een tijdje werd ik overgeplaatst naar de 24 uursopvang van het MFC in Nijmegen. Daar zagen ze dat ik drugs gebruikte. Door de verveling op straat ben ik aan de speed begonnen. Ik moest daarna drie keer in de week naar IrisZorg voor urinecontrole. In de opvang heb je zó veel drukte aan je hoofd. Ik kon er moeilijk tegen. Er zijn veel mensen om je heen. Je moet met één oog open slapen om op te letten of iemand niet je spullen probeert te stelen. Dat is wat er gebeurt als ze drugs nodig hebben. Ik werd daar gek van de drukte om me heen. Hier ben ik tot rust gekomen. Als je een woning hebt, heb je ook iets te verliezen. Dan heb je extra motivatie om aan jezelf te werken. Toen ik hier voor het eerst kwam wonen, moest ik eerst even rustig worden in mijn hoofd. Ik kon eindelijk de problemen op een rijtje zetten. Hoe gaat het bijvoorbeeld met de financiën? Wat voor werk wil ik gaan doen? Dat heb ik in die twee jaar heel goed uitgezocht. De eerste twee jaar staat Housing First nog op het huurcontract, maar daarna komt mijn eigen naam erop. Eens in de twee weken komt er nog iemand langs van Housing First om te kijken hoe het met me gaat. Ik ga iedere dag op de fiets naar mijn werk. Het is fysiek zwaar werk, maar hier kan ik tenminste zelf bepalen hoe ik ga werken, eten en slapen. Die tijd op straat en in de opvang heb ik afgesloten.
Daklozenaantallen
Op 28 januari maakte het CBS bekend dat de stijging van het aantal dakloze mensen in Nederland zich doorzet. Waar er in 2022 nog 27.000 dakloze mensen in Nederland waren, waren dat er begin 2024 al 33.000. In tijden van koopkrachtverlies en woningnood is de verwachting dat die stijging de komende jaren door zal gaan. Gemeenten zoeken naar methoden om dakloze mensen van straat te krijgen en ze (zo nodig) zorg te bieden om om te gaan met mentale problemen of verslavingsproblematiek. Ook de gemeente Nijmegen houdt zich hiermee bezig.