Nederland heeft momenteel te maken met de grootste wooncrisis sinds de Tweede Wereldoorlog. Op stedelijk niveau is alleen in Amsterdam en Utrecht het woningtekort omvangrijker dan in Nijmegen. Verzet tegen het beleid dat deze crisis heeft veroorzaakt breekt overal uit in Nederland. Zo ook in Nijmegen, waar op zondag 31 oktober honderden mensen bijeenkwamen om te protesteren: ,,Breek de macht van het kapitaal. Woningen voor ons allemaal!’’
Het is zondagmiddag twee uur en Plein 1944 loopt steeds meer vol. Actievoerders houden bordjes omhoog waarop leuzen staan als ,,Woonstrijd is klassenstrijd’’ en ,,Huisjesmelkers: functie elders’’. Boven de veelkoppige menigte wapperen vlaggen van organisaties en politieke bewegingen die solidair zijn met het protest of hebben bijgedragen aan het opzetten ervan. Op het plein staat een podium waar meerdere sprekers het woord voeren. Daarboven hangt een rode banner met de woorden: ,,Huizen voor mensen. Niet voor winst.’’
Verzet
Het woonprotest in Nijmegen staat niet op zichzelf. Overal in Nederland steken woonprotesten de kop op. De demonstranten in onder meer Rotterdam, Amsterdam en Tilburg eisen dat de doorgeslagen liberalisering en flexibilisering van de woonsector een halt wordt toegeroepen. Alles overziend gaat het om vele duizenden mensen die op deze manier vreedzaam blijk geven van hun ongenoegen. In Rotterdam kon de woonopstand rekenen op een repressief en gewelddadig politieoptreden. Videobeelden daarvan, die via de landelijke pers en social media zijn verspreid, hebben de honderden actievoerders die vanmiddag naar Plein 1944 zijn gekomen in ieder geval niet doen besluiten om uit vrees voor politiegeweld thuis te blijven.
Uitverkoop
Eén van de spreeksters die vanmiddag het podium neemt is Lilian Seip van de Bond Precaire Woonvormen (BPW), een organisatie die zich inzet voor de woonrechten van mensen die in onzekere woonsituaties verblijven. Ze vertelt de menigte dat hoewel de vraag naar sociale huurwoningen toeneemt, woningcorporaties ieder jaar meer sociale huurwoningen in de uitverkoop gooien. Woningen die vervolgens op de vrije markt voor torenhoge prijzen worden verkocht of verhuurd. De overheid laat huisjesmelkers en beleggers hierbij ongestoord hun gang gaan.
Alina Danii Bijl van FNV Young & United houdt een krachtig betoog waarin ze wijst op de leegstand in Nederland: ,,Duizenden plekken, als het er niet honderdduizenden zijn, waar mensen kunnen wonen.’’ Nederland telt op dit moment bijna 40.000 daklozen, een verdubbeling over een periode van tien jaar, terwijl er zowaar 180.000 woningen leegstaan. Kayleigh Hofstede van studentenvakbond AKKU speecht over de moeilijkheden waarmee studenten worden geconfronteerd bij het vinden van een kamer. Ze doet uit de doeken hoe huisbazen studenten uitbuiten. De kamernood is van zodanige aard dat steeds meer studenten noodgedwongen buiten in tentjes slapen, zo vertelt ze. Met andere woorden: het huidige woonbeleid veroorzaakt dakloosheid onder studenten.
Mars
Er zijn nog andere toespraken te horen, onder meer van Jos Kersten van het Zelfregiecentrum. Daarnaast speelt het Nijmeegse straatorkest Kladderadatsch muziek en treedt er een spokenwordartiest op. Nadat het programma is afgelopen lopen de demonstranten een mars door de binnenstad van Nijmegen, waarbij ze worden opgezweept door een actievoerder die via een megafoon leuzen scandeert als: ,,Breek de macht van het kapitaal. Woningen voor ons allemaal!’’ De mars kan rekenen op een hoop bekijks van omwonenden en voorbijgangers. Sommigen van hen applaudisseren of steken een duim op.
Luca Bonsangue is een van de organisatoren van het woonprotest in Nijmegen en kijkt tevreden terug op de middag: ,,De demonstratie is zowel soepel als rustig en vreedzaam verlopen. Dat belooft goeds voor de toekomst. We stoppen hier namelijk niet, maar bouwen aan een brede beweging. Binnenkort vinden er nog demonstraties plaats in steden als Utrecht en Den Haag. Op 23 november organiseren we hier in Nijmegen een debatavond over de wooncrisis. Dit doen we om de ervaringen van gedupeerden te bundelen en om te zetten in eisen en effectieve actie.’’