Hun drijfveren verschillen, maar naar Den Haag wil ze alle drie: Delano van Luik (CDA), Marijke Synhaeve (D66) en Joana Zandee (BIJ1). Deze Nijmeegse kandidaten voor de verkiezingen staan te popelen om een plaatsje in de Tweede Kamer te veroveren. Wat drijft hen en wat willen ze veranderen in Den Haag?
Delano van Luik van het CDA
Delano van Luik, 27 jaar en nummer 37 op de CDA-lijst, is een van de twee Nijmeegse CDA-raadsleden. Hij heeft Stedelijke ontwikkeling, Werk, Inkomen, en Armoedebestrijding onder zijn hoede.
Hij is beleidsadviseur voor het mbo: hij zorgt ervoor dat opleiding en stages aansluiten bij de beroepspraktijk in opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Daarnaast is hij reservist bij het Korps Nationale Reserve, de flexibele schil van de Landmacht, die bewakings- en beveiligingstaken uitvoert, bijvoorbeeld bij het militaire kamp in Nijmegen tijdens de Vierdaagse. „Ik kom in deze functie uit mijn eigen bubbel en ik ontmoet mensen die ik anders nooit tegen zou komen.”
Mocht hij in de Tweede Kamer komen dan wil hij aan oplossingen werken die de armoede bestrijden. In Nijmegen heeft hij een discussiestuk en motie ingediend die pleiten voor meer maatwerk bij inkomensondersteuning. „Maar we hebben de Nederlandse overheid nodig voor echte oplossingen om de tweedeling in de maatschappij aan te pakken, waar een deel met alles mee kan doen, woont in dure huizen en toegang heeft tot alle voorzieningen, terwijl een ander deel niet aan een woning kan komen, voorzieningen ziet verdwijnen en in armoede terechtkomt.”
Van Luik voerde veel gesprekken met nieuwe Nederlanders in Nijmegen. Daar leerde hij dat ze blij zijn met het welkom in Nijmegen en dat ze het liefste snel de taal en cultuur leren kennen en willen werken. „Ze integreren goed in Nijmegen. Onze Nijmeegse manier van omgang met nieuwe Nederlanders wil ik graag meenemen naar Den Haag en stimuleren bij andere gemeentes in Nederland.” Ook zijn in Nijmegen ingediende plan om het makkelijker te maken om grote woningen te splitsen wil hij naar Den Haag brengen. „En het mbo meer op de kaart zetten, meer waardering geven. We hebben overal handen nodig. Ook wil ik me er sterk voor maken dat je je levenslang mag blijven ontwikkelen. Elke werkgever zou een ontwikkelbudget moeten hebben.”
Marijke Synhaeve van D66
Marijke Synhaeve, 34 jaar, staat nummer 11 op de lijst van D66 en is sinds 2018 raadslid in Nijmegen met Zorg en Welzijn, Asiel en Inburgering en Democratische Vernieuwing -hoe bewoners te betrekken bij de overheid- in portefeuille. Ze werkt bij adviesbureau Berenschot en onderzoekt daar welke maatregelen in de jeugdzorg werken en welke niet.
Ze wil in Den Haag wat doen aan het huidige systeem, waar zorg, wonen, onderwijs en veiligheid apart bekeken en gefinancierd worden, terwijl mensen met meerdere problemen tegelijk te maken hebben. „Vooral kwetsbare mensen zijn de dupe. Kinderen die in de intensieve jeugdzorg zitten hebben veel minder kans op het behalen van een diploma en om werk en een woning te vinden. Er wordt nog te vaak gewerkt met maatregelen die niet effectief zijn, ook bij het mentaal weerbaarder maken van jongeren. De Tweede Kamer kan daar kaders voor geven, opdat effectieve maatregelen en begeleiding worden ingezet. Den Haag kan ook sturen op wachtlijsten. Kinderen die met relatief kleine problemen komen, hebben na twee jaar complexere problemen. In Nijmegen wordt veel gedaan aan zorg, maar we hebben te weinig geld. In Den Haag wil ik zorgen voor meer geld en de lokale context inbrengen. In de jeugdzorg werken we zoveel mogelijk ambulant, dus begeleiden we kinderen waar mogelijk thuis of in pleeggezinnen. In onze regio betekent het dat hulpverleners vaak grotere afstanden moeten rijden dan in de Randstad. Dat is een blinde vlek in Den Haag.”
Synhaeve wil in Den Haag ook een tegenwicht bieden aan de conservatieve stromingen die het traditionele gezin boven andere vormen stellen. „Ik heb een vrouw en twee kinderen en ben bezorgd dat dit conservatisme toeneemt.”
Ze blijft in Nijmegen wonen als ze gekozen wordt. „Het rapport Elke regio telt toont dat de niet- Randstadregio’s daadwerkelijk achtergesteld worden: er wordt minder geïnvesteerd in bereikbaarheid, werk en wonen. Er zitten te weinig mensen uit die regio’s in de Tweede Kamer en als ze gekozen worden verhuizen ze naar Den Haag. Ik wil hier blijven wonen en voeling houden met de buurt, bijvoorbeeld via de gesprekken in onze buurttuin.”
Wat Den Haag kan leren van Nijmegen is het luisteren naar elkaar: „In onze gemeenteraad kunnen we fel debatteren, maar we luisteren naar elkaar. We erkennen onze verschillen, maar nemen de ideeën en voorstellen van mensen van de andere partijen serieus. Geen enkele partij heeft het alleenrecht op goede ideeën.”
Joana Zandee van BIJ1
„Transgenders, zoals ik, zijn niet voldoende vertegenwoordigd in de politiek, dat wil ik veranderen”, zegt Joana Zandee, de nummer 10 op de lijst van BIJ1. De 21-jarige studeert sinds anderhalf jaar in Nijmegen religiewetenschappen.
„De tweede reden dat ik naar Den Haag wil is dat ik het harde socialistische geluid wil laten horen. Ik voel me thuis bij BIJ1 dat vecht voor radicale gelijkwaardigheid, economische rechtvaardigheid en internationale solidariteit. Het kapitalistische systeem is gebaseerd op eeuwige groei wat onhoudbaar is en desastreus is voor het milieu. Ik vind het absurd dat er armoede is in ons rijke land. Ik wil economische en sociale en religieuze gelijkwaardigheid. Ik wil zelfbeschikking in de zorg.
Ik leerde in Nijmegen mensen kennen van allerlei religies, nationaliteiten, leeftijden en gender en realiseerde me hier pas goed hoe divers Nederland is. We zijn allemaal Nederlanders en dat moet doorklinken in Den Haag. Als ik gekozen word, blijf ik in Nijmegen wonen, want ook het oosten van het land moet gerepresenteerd worden in Den Haag.”
Dit is het derde deel van een serie artikelen over Nijmeegse kandidaten voor de Tweede Kamer. Eerder kwamen al de Nijmeegse kandidaten van de gezamenlijke combinatie GroenLinks-PvdA en Partij voor de Dieren aan bod.