Cultuur voor en door vluchtelingen en in contact met Nederlanders. Op deze manier wil organisatie Mawteni culturen verbinden. Op 1 maart werd een avond georganiseerd met een Turkse oedspeler, een Oekraïense zangeres en een Nederlandse schrijfster.
Mawteni betekent ‘mijn land’. In de jaren negentig kwam Robert Warda als Syrische student en vluchteling naar Nederland. Hij werd actief bij Vluchtelingenwerk, maar zag ook mogelijkheden tot integratie via cultuur. In 2018 richtte hij Mawteni op, een organisatie voor en door vluchtelingen in contact met Nederlanders. Via muziek en dans, koken, activiteiten en gespreksgroepen wordt verbinding tussen culturen tot stand gebracht. Zo ook in de Boskapel op 1 maart met een voorstelling van een Turkse oedspeler, een Oekraïense zangeres en een Nederlandse schrijfster.
„De liederen zijn gebaseerd op oude Oekraïense verhalen”, zegt zangeres Maryana Golovchenko. Uit een ervan spreekt een sterke emotie. Op een vraag waarom ze boos leek, antwoordde ze: „Het is een verhaal over een appelboomgaard waarin vreedzame duiven wonen. Dan komt er een kraai, die zegt dat hij komt om te beschermen, maar hij zaait dood en verderf. Die appelboomgaard is mijn huis, mijn thuis. Het verhaal heeft sinds de Russische inval extra betekenis gekregen.” De Turkse componist en oedspeler Mehmet Polat begeleidt Golovchenko. Zijn virtuoze solo’s gaan over in sfeervolle begeleiding, het is een ontmoeting tussen de Turkse en Oekraïense cultuur. Schrijfster Joke Hermsen wisselt af met verhalen over haar nieuwe boek Onder een andere hemel waarin woorden als heimwee, verlangen, gastvrijheid en ‘wat is thuis’ een plaats hebben. Ze schreef het boek naar aanleiding van een reis waarbij ze met deze vragen geconfronteerd werd.
Passie
Zowel Golovchenko als Polat wijst op het belang van culturele uitwisseling. Polat: „Ik speel samen met mensen uit landen zoals India en Pakistan, en uit Europa en West Afrika. We treden onder andere op als het Mehmet Polat Trio, met als instrumenten een oed, een ney uit Turkije en een kora uit Mali. Samenspelen met Golovchenko ging voor mij heel gemakkelijk. Onze cultuur ligt in sommige liederen dicht bij elkaar.” Golovchenko: „Spelen met internationale musici is fascinerend. De muziek is verschillend, maar de emotie is dezelfde. Als iedereen kan schitteren in de eigen cultuur kunnen we zó veel van elkaar leren. Je bouwt bruggen. Dat is mijn passie.”
Warda is de verbinder, altijd op de achtergrond aanwezig als organisator en stimulator. „Ik werk al jaren met Vluchtelingenwerk. Het is voor vluchtelingen lastig om te communiceren met Nederlandse mensen. Communiceren met taal is moeilijk. Ik dacht: we gaan verbinden en samenwerken via dans en muziek, dat is blijkbaar de gemakkelijkste manier om te integreren. Het gaat om vluchtelingen uit alle landen.” Hij vervolgt: „Een Chinees meisje begon erover tegen mij: ‘ik wil graag dansen’. Ik zocht op mijn telefoon naar muziek en binnen een paar tellen danste de hele groep. We begonnen met kleine initiatieven en daarna hebben we de stichting opgericht.”
Op dit moment zijn er acht nationaliteiten bij betrokken. Ongeveer honderdzeventig mensen horen actief bij de organisatie. Warda: „We organiseren geregeld bijeenkomsten in onze eigen ruimte. We hebben gespreksgroepen, we koken, we helpen met bijles, geven gitaar- en pianoles aan kinderen. Tijdens onze avonden met optredens kunnen ook de kinderen zich laten horen voor een groter publiek. We hebben veel actieve vrijwilligers. Acht vrouwen koken geregeld op uiteenlopende locaties.” In de afgelopen jaren heeft Mawteni een uitgebreid netwerk opgebouwd. Eenmaal per twee weken wordt er traditioneel gekookt in het ouderencentrum Oud Burgeren Gasthuis (OBG). Bewoners en geïnteresseerden kunnen daar voor een schappelijke prijs bij aanschuiven.