Kunstenaars kunnen helpen bij de energietransitie. Rosalie Apituley helpt met haar kunstproject ambtenaren om aan de deur in gesprek te komen over isoleren en energie besparen.
Mensen bewust maken van hun energieverbruik. Dat doet kunstenaar Rosalie Apituley. Ze studeerde social design aan kunstacademie ArtEZ in Arnhem. Inmiddels werkt ze in opdracht van gemeenten en een netbeheerder aan de energietransitie. Kunst om gedrag te veranderen.
Gemeenten zijn druk bezig om Nederland uiterlijk in 2050 aardgasvrij te krijgen. Dat valt niet mee. Hooguit twee van de tien huishoudens is intrinsiek gemotiveerd om van het gas te gaan. De grootste groep wacht af en is inmiddels allergisch voor woorden zoals klimaat, groen en verduurzamen. Massaal werd gestemd op een partij die het klimaatbeleid in de versnipperaar wilde gooien.
Apituley helpt gemeenten om die brug te slaan. Voor Deventer ontwierp ze een plank waarmee ambtenaren langs de deur kunnen. In onze aandachtseconomie is thuis aanbellen immers de ultieme manier om aandacht krijgen voor woningverduurzaming.
Stickertje
Daar sta ik dan als ambtenaar van de gemeente Deventer. Ik bel aan op zaterdagochtend. Als mensen de deur opendoen, wat zien ze dan? Een witte man van 50 met een tabletcomputer of clipboard? Nee, want dat riekt naar verkoper of enquêteur. Apituley maakte een net iets te zware houten plank met vier plaatjes erop. Het oogt wat onhandig, daar zo staan met die plank. Maar die onhandigheid werkt ontwapenend en dat is de bedoeling. Ik wil niet te profi overkomen. Mijn eerste zinnen zijn: „Goede morgen. We maken een kunstwerk dat laat zien hoe goed deze wijk bezig is met isoleren en energie besparen. Hier zie je de vier ideeën voor dat kunstwerk. Welk idee vind jij het leukst? Plak je daar een stickertje bij?”
Direct ontstaat een gezellige interactie. Een stickertje plakken, dat vinden mensen leuk. Geen zwaar verhaal over klimaat, geen druk om iets te moeten beslissen aan de deur, geen vraag naar contactgegevens. Alleen een stickertje plakken bij een idee voor een kunstwerk. Vanuit die opluchting gaan mensen vertellen over hun huis. Ik haak aan over subsidie, gratis advies en andere hulp die we bieden als gemeente. „Wil je koffie meneer?”
Later dit jaar maakt Apituley het kunstwerk met de meeste stickertjes. Op Instagram kunnen mensen het proces volgen. De aandacht die het ontwerpproces krijgt, dat is de echte meerwaarde.